Onderwijzers als bruggenbouwers in participatief onderzoek

Onderzoek doen met ouders/verzorgers van meertalige kinderen vereist soms dat onderzoekers de schoolomgeving binnengaan. Dit kan een precaire positie zijn – onderzoekers maken geen deel uit van de school en moeten ook niet als zodanig gezien worden om de integriteit van het onderzoek te beschermen. Aan de andere kant is het werken met ouders/verzorgers sterk afhankelijk van relaties en vertrouwen. Het ontwikkelen van deze relaties in een korte tijd kan een uitdaging zijn. In deze situaties kunnen leerkrachten, onderwijsassistenten, schooldirecteuren en andere medewerkers van de school functioneren als brug tussen onderzoekers en ouders/verzorgers, wat het onderzoeksproces voor alle betrokkenen kan versoepelen.

Het klinkt eenvoudig, maar het spelen van de “bruggenbouwer” kan moeilijker zijn dan je zou verwachten. We horen vaak van onze collega-onderwijzers dat ze een beetje in de war zijn over wat hun rol in het onderzoek is of kan zijn. In deze blog presenteren we vier mythes over participatie in onderzoek, en geven we ons antwoord daarop.

Mythes in participatief onderzoek:

  1. Ouders/verzorgers op onze school zijn niet geïnteresseerd in onderzoek.

Ouders/verzorgers van meertalige kinderen kunnen zich terughoudender opstellen in een schoolomgeving. Sommige onderwijzers zien dit als desinteresse, maar dat is iet per se waar. Er zijn een aantal redenen waarom ouders/verzorgers terughoudend kunnen zijn om deel te nemen aan onderzoek, maar er zijn ook veel redenen waarom ze enthousiaster kunnen zijn dan je zou denken! Het is belangrijk om elke individuele ouder/verzorger een kans (of meerdere kansen) te geven om mee te doen, ongeacht je eigen aannames.

Ouders/verzorgers spreken niet genoeg Nederlands om zinvol deel te nemen.

In veel gevallen vormt de Nederlandse taal een barrière om deel te nemen aan activiteiten. In Multi-STEM gebruiken we echter verschillende strategieën om ervoor te zorgen dat iedereen kan deelnemen aan het onderzoeksproces. We maken gebruik van same-language-pairings en vertaal apps, en hebben activiteiten, stellingen en materialen in meerdere talen. Kost dit soms meer tijd? Ja. Zijn er soms lastige momenten of misverstanden? Ja, natuurlijk. Maar we zien dat vaak de ouders/verzorgers die zich nog niet op hun gemak voelen in het Nederlands uiteindelijk de meest enthousiaste deelnemers zijn aan onze onderzoek bijeenkomsten. Deze ouders/verzorgers komen met waardevolle kennis en ervaringen, en door ontwerpsessies open te stellen voor meerdere talen, krijgen we beter zicht op wat iedereen ter tafel brengt.

Als docenten meedoen aan een onderzoek bijeenkomst, verstoren zij de bijeenkomst.

Onderzoek bijeenkomsten met ouders/verzorgers van meertalige kinderen moeten een veilige, uitnodigende plek zijn. In sommige gevallen kunnen ouders/verzorgers zich schamen om hun thuistaal te gebruiken als een leerkracht aanwezig is, of om te delen wat ze wel of niet weten, uit angst voor een oordeel. Het is dus altijd goed om te overleggen met een onderzoeker voordat je een paar minuten binnen loopt tijdens een ontwerpsessie. Onderwijzers zijn echter vaak vertrouwde gezichten in de school. Inchecken tijdens een onderzoek bijeenkomst kan helpen om de bijeenkomst te legitimeren, waardoor ouders/verzorgers zien dat wat ze doen als belangrijk wordt gezien.

Als ik ouders/verzorgers vraag naar hun ervaringen in onderzoek, gaan ze zich ongemakkelijk voelen.

Nieuwsgierigheid tonen is bijna altijd een goed iets! Soms kan het een uitdaging zijn om contact te leggen met ouders/verzorgers van meertalige kinderen. Vragen naar hun ervaring met ontwerpsessies of hun ervaring met het doen van meertalige rekenactiviteiten kan een prachtige gespreksstarter zijn die je in staat stelt om te luisteren. Een onderwijzer die interesse toont in wat een ouder/verzorger doet tijdens ontwerpsessies kan momenten van verbondenheid creëren, wat belangrijk is voor alle betrokken partijen. Bovendien is veel van wat we doen tijdens ontwerpsessies interessant (ook al zeggen we dat zelf!). Wie weet leer je iets nieuws.

Kortom, leerkrachten, onderwijsassistenten, schooldirecteuren en andere betrokkenen kunnen ongelooflijk waardevol zijn in het bevorderen van samenwerking tussen onderzoekers en ouders/verzorgers van meertalige kinderen. Het kan een uitdaging zijn om je rol te vinden, maar in de meeste gevallen wordt interesseen geduld altijd gewaardeerd. Bij Multi-STEM zijn we erg dankbaar voor de leerkrachten die ons ondersteunen bij het doen van onderzoek met ouders/verzorgers van meertalige kinderen.

Erin Gail MacDonald | PhD researcher, subproject ‘Home’.

Currently, this blog is only available in English and Dutch. To read it in another language, we recommend using the translation tool DeepL.com.

Terug